Geluid

Waar gaat het over?

Mensen kunnen niet zonder geluid. Maar als geluid langdurig te hard klinkt, kan dat slecht zijn voor de gezondheid, de nachtrust en het woonplezier. Daarom stelt de (Rijks)overheid regels om geluidoverlast te beperken, onder andere in de Wet Geluidhinder.

Geluidoverlast is er in alle soorten en maten. Je kunt bijvoorbeeld last hebben van lawaai van je buren. Of van terrassen, een snelweg of industrieel bedrijf. Om al die vormen van hinder aan te pakken zijn er ook verschillende wetten en regels. Gemeenten kunnen op basis daarvan een eigen geluidbeleid opstellen, toegespitst op de lokale situatie.

 

(Wettelijke) verantwoordelijkheid van de gemeente

Algemene wetten en regels

Geluidoverlast is, zoals gezegd, nu nog geregeld in verschillende wetten en regels. Het Rijk, provincies en gemeenten hebben daar ieder een eigen verantwoordelijkheid in. Het Rijk is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het beperken van geluidoverlast bij rijkswegen, de provincie bij provinciale wegen. De gemeente is, op basis van nationale wetgeving, verantwoordelijk voor het stellen van normen voor geluid en het beperken van hinder door geluid in de eigen gemeente. Zij kunnen dat doen op grond van onder andere de volgende wetten en regels:

  • De Wet Geluidhinder bevat regels, normen en grenswaarden voor lawaai op industrieterreinen.
  • Het Activiteitenbesluit bevat regels over geluid voor bedrijven op andere plekken dan industrieterreinen, maar ook voor andere activiteiten binnen de gemeente (bijvoorbeeld horeca, windturbines, glastuinbouw) die geluid met zich meebrengen. In het Activiteitenbesluit staan doelvoorschriften, op basis waarvan gemeenten eigen maatregelen kunnen vaststellen.
  • De Wet geluidhinder en de Wet milieubeheer bevatten regels voor geluidoverlast door verkeer.
  • Ook de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) bevat bepalingen en geluidnormen, bijvoorbeeld bij bouwactiviteiten.
  • In veel gemeenten is burenoverlast strafbaar volgens de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Via de APV, die de basis vormt voor vergunningen en ontheffingen, kan de gemeente ook regels stellen voor geluid van bijvoorbeeld terrassen.

 

Afwijken van de normen

Soms kun je als gemeente afwijken van geluidnormen. Bijvoorbeeld als een weg verbreed moet worden, als er veel cafés zijn in een drukke binnenstad of bij de bouw van woningen. De gemeente kan, op grond van het Activiteitenbesluit, ook maatwerkvoorschriften afgeven voor geluid door bedrijven, wegen of spoorwegen.

 

Omgevingswet

Veel wetten en regels over geluid gaan op of zijn al opgegaan in de Omgevingswet. De wetten en regels die ervoor in de plaats komen, vormen samen het aanvullingsspoor geluid Omgevingswet. Dit aanvullingsspoor bestaat uit de Aanvullingswet geluid, een aanvullingsbesluit en een aanvullingsregeling.  Deze wetgevingsproducten zijn nog in ontwikkeling. Op de site ‘aan de slag met de Omgevingswet’ kun je de meest actuele ontwikkelingen volgen.

 

Tools en leeromgeving

  • In de Atlas Leefomgeving van het RIVM staan kaarten waarop je per locatie en bron de geluidhinder kunt opzoeken.
  • De Atlas leefomgeving bevat ook een pagina met uitleg over veel gebruikte geluidtermen.
  • Bij het Loket Gezond leven van het RIVM staat hoe gemeenten kunnen inzetten op preventie van gehoorschade door geluidoverlast.
  • Kenniscentrum InfoMil biedt diverse handreikingen en hulpmiddelen en een stappenplan voor het opstellen van een gemeentelijk geluidbeleid.
  • Op de pagina over geluidbelasting van het RIVM kun je per postcode in Nederland opzoeken wat de geluidbelasting op dat adres is.
  • Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat organiseerde een webinar over het aanvullingsspoor Geluid in de Omgevingswet.

 

Inspiratie en praktijkvoorbeelden