Jeugdhulp

Verantwoordelijkheden en wettelijke bepalingen

Sinds de invoering van de Jeugdwet op 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdhulp. Gemeenten hebben een jeugdhulpplicht: als een jongere hulp nodig heeft, moet de gemeente die bieden. Gemeenten moeten samenhangende zorg voor kinderen organiseren, die passend is en dichtbij het gezin, dus in de eigen gemeente of regio.

In deze infographic zie je voor welke zorg jongeren bij de gemeente terecht kunnen.

Meer informatie:

• Informatie Rijksoverheid over jeugdhulp
• Ministerie van VWS: informatie over jeugdhulp en de jeugdwet
• VNG: jeugdhulp in de gemeente
• Informatie van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) over de Jeugdwet

Achtergrondinformatie

Tot 2015 was de zorg voor jeugdigen te versnipperd geregeld: er waren verschillende overheden bij betrokken en het geld kwam uit te veel potjes. Met als gevolg: te dure en niet toereikende jeugdzorg. De nieuwe Jeugdwet moest daar verbetering in brengen. De gemeenten werden verantwoordelijk voor samenhangende zorg dichtbij: één gezin, één plan, één regisseur. Inmiddels zijn we een aantal jaren verder, hebben de meeste gemeenten daarvoor de nodige aanpassingen gedaan en staat een nieuwe aanbestedingsronde voor inkoop van jeugdhulp voor de deur. Trends daarbij zijn dat gemeenten vaak ‘resultaatgericht’ aanbesteden en daarbij samenwerken met andere gemeenten.

Uit de eerste evaluatie van de Jeugdwet blijkt dat er al veel werk is verzet, maar dat nog niet alle doelen zijn bereikt. Te veel jongeren doen nog een beroep op dure specialistische zorg, waardoor de jeugdhulp kampt met tekorten. Ook de Kinderombudsman constateerde een jaar na de invoering onder meer groeiende wachtlijsten. Minister De Jonge wil de knelpunten nu aanpakken met het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd.

Meer informatie:

• Elk half jaar verschijnt een voortgangsrapportage van het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd
• De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een speciale pagina over Jeugdhulp
• Gemeenten, rijksoverheid en aanbieders werken samen en rapporteren hierover op de website Voor de Jeugd

Tools en leeromgeving

• Binnen de digitale leeromgeving voor raadsleden van De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden is allerlei handige informatie te vinden. Log in op leeromgeving.raadsleden.nl en zoek op jeugdzorg. Dan vind je onder meer: een video-animatie van de VNG over de transitie in de Jeugdzorg.
• Een handreiking ‘Inzicht in de jeugdsector’ met onder meer deze praatplaat van het NJI.
• Jeugdzorg Nederland heeft een digitaal magazine voor gemeenteraadsleden gemaakt.
• Op www.werkplaatsenjeugd.nl delen werken gemeenten en zorgorganisaties samen aan oplossingen en delen ervaringen.

Inspiratie en praktijkvoorbeelden

• Benieuwd naar het verhaal van jongeren zelf? Het Jeugdwelzijnsberaad verzamelt hun inbreng en verhalen.
• Het ministerie van VWS bracht een digitaal magazine uit: ‘Van nul tot later als ik groot ben, gemeenten investeren in kansen voor jongeren’. Daarin staan 15 inspirerende praktijkvoorbeelden van een aanpak met jeugdpreventie die werkt.
• Nog veel meer praktijkvoorbeelden staan op de databank praktijkvoorbeelden van de VNG
• Benieuwd naar hoe onderwijs, jeugdhulp en wijkteams samenwerken? Bekijk diverse praktijkvoorbeelden.
• Ook de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP) biedt inspirerende praktijkvoorbeelden, uit (onder meer) de Achterhoek en de gemeenten Zaanstad, Houten, Leusden en Apeldoorn.
• Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie biedt informatie aan gemeenten.