Sustainable Development Goals (SDG’s)

Waar gaat het over?

De Verenigde Naties hebben duurzaamheidsdoelen (SDG’s) vastgesteld. Alle 193 lidstaten hebben deze duurzaamheidsdoelen ondertekend. Je kunt de doelen in je eigen gemeente in de praktijk brengen.

Verantwoordelijkheden en wettelijke bepalingen

Alle lidstaten van de Verenigde Naties hebben in 2015 de VN-Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling ondertekend. Kern van die agenda zijn de zeventien Sustainable Development Goals (SDG’s). Met het behalen van die doelen willen de landen een einde maken aan extreme armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. De duurzame ontwikkelingsdoelen worden in Nederland SDG’s of Global Goals genoemd. De zeventien doelen hebben elk ook weer subdoelen of indicatoren, die ze concreter maken.

Gemeenten zijn niet wettelijk verplicht om de SDG’s te realiseren. Maar op grond van wetgeving (Wmo, participatiewet) of overheidsafspraken op bijvoorbeeld het gebied van verduurzaming (Klimaatakkoord), maatschappelijk verantwoord inkopen (Manifest MVI) en inclusiviteit (VN-verdrag Handicap), werken veel gemeenten in hun beleid al aan de Global Goals.

Volgens de VNG bieden de SDG’s een goed raamwerk om het eigen beleid te toetsen aan algemeen aanvaarde internationale doelstellingen. De doelen helpen gemeenten ook om meer samenhang in beleid aan te brengen, omdat ze beleidsterreinen als inclusie, openbare ruimte en mobiliteit met elkaar verbinden. De VNG-campagne Gemeenten4GlobalGoals kan gemeenten daarbij ondersteunen.

De raad kan uitdragen dat de gemeente de duurzame ontwikkelingsdoelen als uitgangspunt neemt en hier een raadsbesluit over nemen. Dat besluit geeft college en ambtenaren een mandaat om te handelen naar de subdoelen van de zeventien SDG’s. De raad kan het college oproepen om zich aan te sluiten bij de Gemeenten4GlobalGoals campagne. Inmiddels heeft een derde (118) van de Nederlandse gemeenten zich aangesloten als Global Goals-gemeente. Om het agenderen van de Global Goals voor raadsleden makkelijk te maken, heeft de VNG voorbeeldteksten voor een motie en schriftelijke vragen opgesteld. Je vindt die hieronder bij ‘tools voor raadsleden.’

De campagne doet een aantal aanbevelingen. Zo doen gemeenten er onder meer goed aan een overkoepelende visie op duurzaamheid vast te leggen in een coalitieakkoord of beleidsnota. Hierin kan de raad voor uiteenlopende beleidsterreinen doelen vastleggen. Daarbij is samenhang en balans van belang. Dat betekent bijvoorbeeld dat duurzame ontwikkeling moet samengaan met versterking van de natuur en biodiversiteit. Of dat kwetsbare inwoners ook baat hebben bij economisch of ruimtelijk beleid.

Gemeenten kunnen SDG’s in de eigen organisatie borgen. Bijvoorbeeld door een hoog niveau van inclusieve dienstverlening, verduurzaming van eigen gebouwen en inkoop van maatschappelijk verantwoorde producten. Gemeenten moeten inwoners en ondernemers tijdig betrekken bij plannen en besluitvorming. Op die manier kan een breed draagvlak voor duurzame doelen ontstaan. Dat draagvlak kan worden versterkt als gemeenten ook rapporteren wat zij bereikt hebben op de verschillende doelen. Daarvoor zijn diverse instrumenten ontwikkeld. Enkele gemeenten hebben een eigen dashboard of rapportage op afzonderlijke doelen ontworpen.