Transparante Financiën
Lokale politieke partijen ontvangen inkomsten uit contributies van leden en afdrachten van raads- of Statenleden of wethouders. Daarnaast ontvangen zij giften, zowel in euro’s als in natura. Hoe kun je als lokale partij transparant zijn over je financiën? In deze module geven we suggesties en voorbeelden van hoe een politieke partij verantwoording kan afleggen over inkomsten en uitgaven.
Verantwoording
Lokale politieke partijen leggen verantwoording af over hun financiën aan de algemene ledenvergadering. Daarnaast zijn alle politieke partijen wettelijk verplicht een giftenreglement op te stellen en te publiceren op hun website. Heeft een politieke partij een ANBI-status, dan moeten de jaarrekening, begroting en balans openbaar zijn.
Algemene Ledenvergadering
Politieke partijen zijn een vereniging en daarmee wettelijk verplicht één keer per jaar een Algemene Ledenvergadering uit te schrijven, waarin ze de leden ter goedkeuring een begroting, een jaarrekening en een balans voorleggen. Het bestuur van de politieke partij bereidt de jaarstukken voor en stuurt deze tijdig naar de leden. Een kascommissie controleert de uitgaven: kloppen de bonnetjes met de uitgaven op de jaarrekening, zijn de uitgaven gerechtvaardigd en de uitgaven en inkomsten uit te leggen? De kascommissie bespreekt dit met de penningmeester en geeft een advies aan de ledenvergadering. Het bestuur vraagt vervolgens decharge aan de leden tijdens de ALV. De jaarrekening, balans en begroting zijn openbaar voor de leden, maar worden door de meeste partijen niet gepubliceerd op de website. Lokale afdelingen van landelijke partijen doen dit ook niet.
Giftenreglement
In artikel 34 van de Wet financiering politieke partijen staat dat alle politieke partijen die met ten minste één zetel zijn vertegenwoordigd in de gemeenteraad, Provinciale Staten of het Waterschap, een openbaar giftenreglement moeten hebben. Daarin staat hoe wordt omgegaan met giften en de openbaarmaking daarvan. Het giftenreglement publiceer je op de website van je partij.
Het giftenreglement bevat informatie over:
- wanneer een gift geaccepteerd wordt;
bijvoorbeeld van natuurlijke personen, woonachtig in Nederland, alleen van personen die de statuten onderschrijven, alleen van herleidbare personen. Sommige politieke partijen leggen de giften ter goedkeuring voor aan de ledenvergadering.
- bij welke hoogte een gift openbaar wordt gemaakt;
de Wet financiering politieke partijen schrijft niet voor bij welke hoogte een gift openbaar gemaakt wordt. Als politieke partij kun je zelf bepalen bij welke hoogte van een gift je informatie openbaar maakt over de gever en welke informatie je dan openbaar maakt.
- verantwoording van de giften;
waar publiceer je de informatie over de giften? In de jaarrekening, op de website? Alleen ter informatie aan de leden op de ALV?
- slotbepalingen
Voorbeelden van giftenreglementen van lokale partijen
Noordwijk, NZ Lokaal
Arnhem, Arnhem Centraal
Uitgeest, Uitgeest Lokaal
ANBI-status
Een ANBI-status geeft politieke partijen veel belastingvoordelen. Het belangrijkste voordeel is: je betaalt geen erfbelasting of schenkbelasting voor erfenissen en schenkingen die je ontvangt (en gebruikt) voor het algemeen belang. Een ander voordeel is dat donateurs deze giften kunnen aftrekken. De contributie van leden of de afdracht van volksvertegenwoordigers of bestuurders, zijn ook giften. Naast voordelen kent de ANBI-status ook verplichtingen. Behalve dat je aan de voorwaarden moet voldoen, moet jouw organisatie bijvoorbeeld ook een administratie voeren en online een (financiële) verantwoording beschikbaar stellen.