Doe mee aan de enquête Wet op de Politieke Partijen
22 februari 2023
Op donderdag 22 december 2022 publiceerde de rijksoverheid het wetsvoorstel en de memorie van toelichting Wet op de politieke partijen (WPP). Wat zijn de belangrijkste onderwerpen voor lokale partijen in deze wet? Dat leggen we hieronder kort uit.
Tot 21 maart 2023 kan iedereen die dat wil, via een internetconsultatie een mening geven over de wet. Het Kennispunt heeft een korte enquête opgesteld over de onderwerpen die van belang zijn voor lokale politieke partijen. Je kunt die in ongeveer 5 minuten invullen. Doe je mee? Je kunt de enquête tot 5 maart invullen. Op basis van de opbrengst van de eerder georganiseerde klankbordgroepen, de resultaten van de enquête en discussie in het bestuur van het Kennispunt, bereiden we een inbreng voor op de internetconsultatie. Deze publiceren we op 16 maart in de nieuwsbrief. Je kunt ook zelf een bijdrage leveren aan de internetconsultatie.
Naar de enquete wet op de politieke partijen
De belangrijkste onderwerpen voor lokale partijen in de Wet Politieke Partijen zijn
- Openbaar maken procedures organisatie partij
- De subsidieregeling en de verdeling daarvan
- Eisen over transparantie over giften, donaties en schulden
Openbaar maken procedures hoe de politieke partij is georganiseerd (hoofdstuk 2)
De WPP stelt dat politieke partijen de procedures voor de kandidaatstelling en benoeming van het partijbestuur, de procedure en de vaststelling van de kandidatenlijst en de voorwaarden voor lidmaatschap openbaar moeten maken. De afspraken of het huishoudelijk reglement waarin de procedures zijn vastgelegd, moeten gepubliceerd worden op de website van de partij.
Subsidieregeling decentrale partijen (hoofdstuk 4)
In de WPP wordt voorgesteld om in 2024-2027 € 25,5 miljoen euro beschikbaar te stellen voor subsidie aan decentrale partijen. Dat zijn alle politieke partijen die actief zijn in gemeenten, provincies en waterschappen, dus zowel lokale afdelingen van landelijke partijen als politieke partijen die maar in één gemeente meedoen.
De subsidie wordt verstrekt voor uitgaven aan activiteiten van de politieke partij die direct samenhangen met:
- politieke vormings- en scholingsactiviteiten;
- informatievoorziening;
- het onderhouden van contacten met zusterpartijen buiten Nederland en het ondersteunen van vormings- en scholingsactiviteiten ten behoeve van het kader van die partijen;
- politiek-wetenschappelijke activiteiten;
- activiteiten ter bevordering van de politieke participatie van jongeren;
- het werven van leden;
- het betrekken van niet-leden bij activiteiten van de politieke partij;
- werving, selectie en begeleiding van politieke ambtsdragers;
- activiteiten in het kader van verkiezingscampagnes.
Het is dus geen subsidie voor fractieondersteuning. Dat regelt de gemeenteraad zelf en wordt betaald uit het gemeentebudget.
Het gaat om incidenteel geld: tot nu toe is budget gevonden om de regeling voor drie jaar te financieren. Na drie jaar volgt een evaluatie om te bepalen hoe de regeling een vervolg krijgt. De subsidie voor het Kennispunt Lokale Politieke Partijen (€350.000 per jaar) is onderdeel van dit budget.
De WPP stelt de volgende verdeelsleutel voor om de ruim € 8.150.000 per jaar te verdelen.
- Per zetel in een volksvertegenwoordiging wordt aan politieke partijen € 250 uitgekeerd. Dit is het vaste bedrag.
- Het overige deel dat is gereserveerd voor de subsidiering van decentrale partijen gaat voor 75% naar gemeenten, voor 20% naar provincies en voor 5% naar de waterschappen.
- Dit variabele deel van de subsidie wordt verdeeld onder politieke partijen in gemeenten, provincies en waterschappen naar rato van het inwonertal.
Eisen over transparantie over giften, donaties en schulden (hoofdstuk 6)
De WPP stelt eisen over de transparantie van de financiën van decentrale partijen. De belangrijkste daarvan zijn:
- Alle donaties hoger dan € 50, ook die in natura, moeten geregistreerd worden met naam, adres, hoogte bedrag en datum.
- Anonieme donaties zijn toegestaan tot € 50.
- Donaties van stichtingen en verenigingen mogen maximaal €200 per jaar zijn.
- Schulden van de partij hoger dan €5.000 moeten openbaar gemaakt worden.
- Donaties hoger dan €2000 worden binnen 3 weken openbaar gemaakt met de naam van de donateur.
- De maximale gift per donateur per kalenderjaar is gesteld op € 20.000.