‘Het waterverhaal moet je áltijd vertellen’

Op 15 maart mogen we naar de stembus voor de waterschapsverkiezingen. Hoe bereiden waterschapspartijen zich daarop voor? Wie zijn hun lijsttrekkers? We stellen er twee aan je voor: Klazien Hartog (Groen, Water & Land) en Antoinet Looman (Water Natuurlijk Rijn en IJssel).

Klazien Hartog: ‘Wortels in de samenleving, poten in de klei’

Klazien Hartog groeide op in een walvisvaarderswoning die gedeeltelijk in de Zaan stond. ‘Als kinderen zwommen wij veel in de Zaan’, herinnert zij zich. ‘Maar dan moesten we van mijn moeder wel onze mond dichthouden. Want als we water binnenkregen, werden we ’s nachts steevast ziek. Het belang van waterkwaliteit is mij dus bijna letterlijk met de paplepel ingegeven.’ Water bleef als rode draad door haar werkzaamheden heen lopen. Niet vreemd dus dat zij bij de waterschapsverkiezingen van 2009 op de lijst kwam te staan van Groen, Water & Land. ‘In het zuiden van Noord-Holland had je van oudsher waterschapsverenigingen’, vertelt Klazien. ‘Daar werden waterschapszaken besproken en aan het bestuur van het waterschap doorgegeven. Toen in 2009 een lijstenstelsel werd ingevoerd bij de waterschapsverkiezingen, vormden de waterschapsverenigingen samen het waterplatform Groen, Water & Land. Dat hebben we sindsdien steeds verder uitgebouwd.’

Waterbelang staat voorop

Klazien was tien jaar hoofdingeland (‘raadslid’) bij het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Een hoogheemraadschap is een waterschap met zeekeringen. Bij de verkiezingen van 2019 won Groen, Water & Land zeven zetels, en mocht het platform twee hoogheemraden (leden van het dagelijks bestuur) leveren. Sindsdien is Klazien hoogheemraad. Dat bevalt zo goed, dat zij bij de komende verkiezingen de kar trekt voor Groen, Water & Land. Met welke boodschap gaat zij die verkiezingen in? ‘Onze campagneslogan is Kies Lokaal. Want wij zijn geen politieke partij, wij zijn een platform met lokale vertegenwoordigers vanuit elke regio in ons beheergebied: we zijn er voor alle belanghebbenden en inwoners. Die lokale inbreng is daarbij essentieel. Wij hebben geen partijpolitieke belangen. Het water staat bij ons voorop. Geen tegenstrijdigheden zoeken, maar met elkaar oplossingen vinden, praktisch en nuchter. In de kern willen we zorgen voor droge voeten voor de Noord-Hollanders, op een betaalbare manier.’

Permanent campagne voeren

Hoe gaat Groen, Water & Land de komende tijd campagne voeren? Gaan de kiezers Klazien overal tegenkomen? ‘Wij gaan zeker van ons laten horen, maar wat we precies gaan doen, houd ik natuurlijk spannend’, glimlacht zij. ‘We houden ons kruit nog even droog. Met een klein campagneteam en een aantal werkgroepen bereiden we ons voor. Diversiteit is daarbij voor ons van groot belang. Ons bestuur moet net zo gevarieerd zijn als ons gebied. Daarom zoeken wij onder andere naar verjonging, en heb ik - samen met anderen - een aantal jaren geleden het initiatief genomen voor de actie Water zoekt Vrouw. Waterbeheer is een maatschappelijk vraagstuk dat iedereen raakt. Wij willen de stem van uiteenlopende groepen en belangen in ons gebied laten horen.’ Wie nu nog moet beginnen met campagnevoeren is te laat, vindt Klazien. ‘Het waterverhaal moet je áltijd vertellen’, zegt zij. ‘Wij voeren permanent campagne, bijvoorbeeld door het organiseren van lezingen over waterbeheer en het klimaatvraagstuk. We zijn continu zichtbaar aanwezig in het gebied, we zoeken contact met inwoners, we zijn er voor hen. Met de wortels in de samenleving en de poten in de klei. Daar zit onze kracht!’

Antoinet Looman: ‘Werk waterschap doet ertoe en raakt iedereen’

Antoinet Looman is voor de derde keer lijsttrekker namens Water Natuurlijk voor Waterschap Rijn en IJssel. Ze werkt al bijna tien jaar als heemraad (lid van het dagelijks bestuur) bij dit waterschap. Wat trekt haar zo aan in het bezig zijn met het water? ‘Als je eenmaal door het water bent geraakt, laat het je nooit meer los’, lacht zij. ‘Nederland is een waterland. Iedere inwoner heeft een link met water. Als boerendochter heb ik al jong geleerd dat we zorgvuldig met water moeten omgaan. Toen ik in 2009 de vraag kreeg of ik op de lijst wilde staan voor Water Natuurlijk, deed ik dat graag. Ik werd met voorkeursstemmen gekozen. In 2013 werd ik de jongste heemraad van Nederland. Het werk van het waterschap doet ertoe, het raakt iedereen en je bent voortdurend in gesprek met de samenleving. Dat maakt het superzinvol en interessant.’

Sint op een kameel

Hoe gaat Antoinet de komende tijd de campagne in? ‘We zijn daar natuurlijk al veel eerder mee gestart. We proberen altijd zichtbaar te zijn, niet alleen als er verkiezingen in aantocht zijn. Zo organiseren we bijvoorbeeld regelmatig watercafés, waar we met het publiek in gesprek gaan over onderwerpen die met water, klimaat of natuur te maken hebben. Een jaar geleden hebben we al een kandidatenlijst gemaakt, is een campagneteam van start gegaan, en zijn we met onze vijftig kandidaten voor het eerst bij elkaar gekomen om elkaar beter te leren kennen en de speerpunten van onze campagne te bespreken.’ Water Natuurlijk organiseert al geruime tijd campagneacties. Antoinet: ‘Zo lieten we begin december een filmpje maken waarin Sinterklaas vanwege de lage waterstanden op een kameel naar Nederland komt, in plaats van met de stoomboot. Daarmee wilden we kinderen, en hun ouders, bewust maken van het belang van waterbeheer en van de uitdagingen rondom droogte. De komende tijd organiseren we steeds meer activiteiten en gaan we met onze kandidaten een ‘watertoer’ maken langs alle stroomgebieden van ons waterschap. En natuurlijk zijn we heel actief op onze website en social media.’

Drinkbare rivieren

Een belangrijke campagneboodschap van Water Natuurlijk is het streven naar drinkbare rivieren en beken. ‘Wij willen dat ons rivierwater zo schoon wordt dat je het kunt drinken’, licht Antoinet toe. ‘Sommige andere partijen noemen dat een utopie. En ja, daar moet nog heel wat voor gebeuren. Maar het is belangrijk, want wanneer we uit onze rivieren kunnen drinken, betekent dit dat een heel ecosysteem gezond en in balans is. We willen dat bereiken in samenwerking met andere partijen, zoals landgoedeigenaren, boeren en terrein beherende organisaties.’ Heeft Antoinet nog een gouden campagnetip? ‘Vertel overal over het fantastische werk van het waterschap. In zaaltjes, bij de sportclub, de roeivereniging of de Rotary. Zorg dat het verhaal van het water bij iedereen bekend is. Waterschappen komen steeds beter op de kaart te staan. Het merendeel van de mensen raakt ervan overtuigd dat we samen moeten werken aan gezond waterbeheer en aanpassing aan klimaatverandering. We moeten beseffen dat niet alles maakbaar is en water en bodem als leidend principe omarmen. Ik heb er heel veel zin in daar op weg naar de verkiezingen intensief over in gesprek te gaan.’