‘Wetenschappelijk bureau’ ter ondersteuning van de fractie
27 januari 2020
‘Feiten zijn zo enorm belangrijk’
In een gemeenteraad komen veel en ingewikkelde dossiers aan de orde. Voor raadsleden een hele klus om al die onderwerpen te doorgronden. Lokale partij Senioren Heerhugowaard vond daar een oplossing voor: een steunfractie die als een ‘wetenschappelijk bureautje’ onderzoeksopdrachten uitvoert voor de raadsfractie.
Bluffen
Senioren Heerhugowaard is met één wethouder en vijf raadsleden de tweede partij in de gelijknamige gemeente. ‘Onze fractieleden moeten over veel onderwerpen hun mening geven’, zegt partijvoorzitter Peter van der Horst. ‘Die mening moet wel op feiten zijn gebaseerd. Soms wordt er in een gemeenteraad maar wat geroepen of gebluft. Hoe beoordeel je dan of dat échte feiten zijn of pseudofeiten? Burgemeester en wethouders hebben een ambtelijk apparaat om dat voor hen uit te zoeken. Landelijke partijen kunnen terugvallen op een partijbureau of wetenschappelijk instituut. Een lokale partij heeft dat niet. Bovendien hebben raadsleden geen tijd om zich in al die onderwerpen te verdiepen. Daarom hebben wij een steunfractie ingesteld die voor onze fractieleden onderwerpen inhoudelijk uitdiept en feiten checkt.’
Vastbijten
De steunfactie bestaat uit vier actieve, nieuwsgierige partijleden die het leuk vinden om zich vast te bijten in uiteenlopende onderwerpen. ‘Zo kwam op een gegeven moment de Blijverslening aan de orde’, illustreert Peter. ‘De fractieleden hadden dringend behoefte aan de juiste informatie over zo’n lening. De steunfractie heeft dat toen uitgezocht en op een paar A4-tjes op een rij gezet. Een ander voorbeeld is de energietransitie. De raad moet daar besluiten over nemen die vergaande gevolgen hebben voor de inwoners. Juist dan zijn feiten zo enorm belangrijk. Ook aspecten van dat onderwerp kunnen door de steunfractie worden uitgediept.’
Protocol
Fractieleden kunnen niet zomaar lukraak onderwerpen indienen bij de ‘factcheckers’, vertelt Peter. ‘Om het soepel te laten verlopen, hebben we daar een protocol voor opgesteld. Daar staat bijvoorbeeld in dat de fractievoorzitter de onderzoeksopdrachten verstrekt, met consensus van alle fractieleden. Er staan ook afspraken in over de manier waarop een vraag gesteld moet worden en over de doorlooptijd waarin de steunfractie een onderzoek moet opleveren.’
Laagdrempelig
Senioren Heerhugowaard werkt nu ongeveer een jaar met de steunfractie. Kan Peter het andere lokale partijen aanbevelen? ‘Absoluut’, reageert hij. ‘Het is makkelijk op te zetten en laagdrempelig. De leden van de steunfractie vergaren kennis via de griffie en open bronnen op internet, maar ook door naar bijeenkomsten te gaan, inwoners te bevragen en deskundigen te interviewen. Dat werkt prima. Ik raad wel aan om goed na te denken over de organisatie. Je hebt bijvoorbeeld minimaal twee mensen nodig, zodat je ook altijd een kritische tegenlezer hebt.’
Onderbouwd
En hoe liep het af met de Blijverslening? ‘Dat bleek een landelijke subsidieregeling te zijn, waarmee je je woning levensloopbestendig kunt maken’, legt Peter uit. ‘Er bleken in het hele land maar weinig van die leningen te zijn verstrekt. De regeling lijkt niet echt in een behoefte te voorzien. Wij hebben ons er dus niet sterk voor gemaakt. Dankzij het uitzoekwerk van de steunfractie konden onze raadsleden daarover een onderbouwd standpunt innemen!’
Meer weten