Politieke partijen en integriteit

Wat kunnen politieke partijen doen om integriteit te waarborgen?

Screening van kandidaten

Profiel opstellen: het screenen van geschikte kandidaten – een nieuw bestuurslid of een kandidaat voor de gemeenteraad of het provinciebestuur – begint al tijdens het kandidaatstellingproces, bij het opstellen van de profielen. Naar wat voor kandidaat ben je op zoek? Welke kwaliteiten moet iemand hebben? En welke juist niet?
Informatie opvragen: naast het opstellen van een goed profiel is het belangrijk om extra informatie in te winnen over de kandidaten. Bijvoorbeeld via een uitgebreid CV, opgave van nevenfuncties en het informeren bij referenten en informanten. Je kunt de kandidaat ook vragen naar een Verklaring omtrent gedrag (VOG). De informatie die je inwint, hangt natuurlijk af van de functie waarvoor je kandidaten zoekt.

Statuten: in de statuten van een partij kun je aandacht vragen voor integriteit. Door richtlijnen, voorschriften en maatregelen op te nemen over integer handelen, bijvoorbeeld over het voorkomen van integriteitschendingen, hoe je een schending zorgvuldig afhandelt en welke politieke functies onverenigbaar zijn met elkaar.
Gedragscode: partijen kunnen ook een gedragscode of een integriteitsprotocol opstellen met daarin regels en richtlijnen over integriteit. Vaak vloeien die voort uit de beginselen van de partij. Richtlijnen kunnen gaan over omgangsnormen, over het melden van nevenfuncties en hoe je met beloningen en vergoedingen omgaat. Sommige partijen vragen van hun politici en bestuurders om schriftelijk te verklaren dat zij zich aan de regels zullen houden.
Commissie integriteit: en andere mogelijkheid is het instellen van een integriteitscommissie die toezicht houdt op het integriteitsbeleid van de partij, leden adviseert over integriteitsvragen en onderzoek doet naar (vermeende) melding van integriteitschendingen.